داریوش هخامنشی-پادشاه باستانی ایران درکتیبه هایی که ازخودباقی گذاشته است نه تنها پروردگاربزرگ(اهوره مزداه)راآفریننده ی زمین واسمان ومردم ونعمتهایی که موجب شادمانی مردم میگرددراازان خدا میداندبلکه پادشاهی خودرانیزازان

اومیداندوخدارابه عنوان آن که اوراپادشاهی بخشیدبزرگ می شمارد.

درجای دیگرنیزازاهوره مزداه میخواهدتااین کشورراازخشکسالی ودشمن ودروغ برهاند-واین-نشان ازان دارد که داریوش خداوندراقادر به رفع تمامی بلایای طبیعی(خشکسالی)وغیرطبیعی(دروغ)میداند

بنابراین مادرکتیبه های این شاه هخامنشی هیچ نشانی ازدوگانه پرستی (به عنوان یک پادشاه هخامنشی وزرتشتی)نمی بینیم وهمچنین خداوندرابه نابودی دروغگویی که ازنشانه های اهریمنی است قادرمی داندواورابرترازاینها می شمارد

 کوروش و مادها
در نوشته ی از کوروش کبیر تا کابوس آستیاگس گفتیم که پادشاه ماد ایشتوویگو (آستیاگس ،آژی دهاک ) پادشاهی مستبد و خونریز بود.
کمبوجیه اول با ماندانا دختر آستیاگس ازدواج کرد ؛ و این وصلت به تحکیم قدرت هخامنشیان کمک شایانی کرد .
حاصل این ازدواج فرزندی شد به نام کوروش ، که افتخار تمدن بشری و سلاطین ایران گشت . کسی که لقب آقای آسیا را از خود نمود و پارسی ها او را چون پدر خویش دوست داشتند آنچنانکه نمی خواستند کسی جز اراده ی او بر آنها حکم براند.(مراجعه شود به مطلب کوروش کبیر و حکمیت تاریخ ).آنچنان که در مطلب از کوروش کبیر تا کابوس آستیاگس ، بیان کردیم بر طبق گفته های هرودت ؛ آستیاگس بر اثر کابوسی که دیده بود فرمان قتل نوه ی نوزادش را صادر نمود لیکن کوروش بدست چوپان دربار نجات یافت . گفتم که این کابوسها می تواند نمادی از بد بینی حاکمان نسبت به اطرافیان خود به دلیل ظلم وستم آنها باشد که ذهن فرعونیشان را به هر فرمانی وادار می سازد.
پس از ان که کوروش جانشین کمبوجیه شد ، اتحاد و کمک کورو ش به پادشاه بابل موجب خشم آستیاگس گردید. او کوروش را به همدان فراخواند ولی کوروش اعتنایی به فرمان او نکرد.پادشاه به کوروش اعلان جنگ کرد و در طی نبردی که میان آنها رخ داد ، آستیاگس مغلوب و اسیر کوروش گردید.لیکن پادشاه جدید پارس با محبت و دوستی با وی رفتار کرد.

 بزرگترین سند مکتوب به جا مانده از دوران هخامنشیان ، کتیبه ی داریوش بزرگ است.این کتیبه تاریخی در کرمانشاه قرار دارد.به گزارش ایرنا بدلیل اهمیت این کتیبه و نگاره های اطراف آن بود که یونسکو در سال 85 خورشیدی این اثر گرانبها را در فهرست آثار جهانی ثبت کرد.این نقش برجسته که یکی از با ارزش ترین یادگارهای ادبی و تاریخی ایران است در سی کیلومتری شمال شرقی شهر کرمانشاه بر روی صخره معروف به بیستون حجاری شده است.داریوش در این نوشته چگونگی تشکیل حکومت خویش ، قیام علیه گومات (بردیای دروغین ) و پس از آن شرح فتوحاتش را به خط میخی عیلامی در سمت راست سنگ نگاره و در مرحله بعد با خط میخی بابلی در سمت چپ سنگ نگاره در 2500 سال پیش نقل کرده است.در مرحله ی نهایی نیز در زیر نقوش برجسته ، شرح فتوحاتش را به خط میخی و به زبان فارسی باستان نقل کرده است.هنوز سنگ تراشان هخامنشی در حال نوشتن خطوط بر سینه کوه بوده اند که سکاها دوباره سر بر شورش برداشتند.داریوش در سال 519پیش از میلاد ، سکونخا ، شاه سکاها ، را شکست داد و این رویداد را بی درنگ به سنگ نبشته اضافه کرد ولی از آنجایی که جایی برای حجاری تصویر شاه سکایی باقی نمانده بود ؛ داریوش دستور داد تا بخشی از متن عیلامی را پاک وآن را در سمت چپ قسمت پایین ، کنار متن فارسی باستان از نو نقر کنند و به جای متن عیلامی ،تصویر شاه سکایی را حجاری کرده اند.در این سنگ نوشته داریوش ابتدا به معرفی خود و اجدادش پرداخته ، سپس واقعه قتل گئومات مغ که پس از مرگ کمبوجیه سلطنت را غصب کرد و خود را بردیا برادر کمبوجیه نامیده بود ، شرح داده است.پس از آن به شرح جنگ هایی که بر ضد بزرگان و امرای یاغی کرده می پردازد و در خاتمه به هر کس که این کتیبه بزرگ را محو کند لعن می فرستد.از کوه بیستون در متون تاریخی به نامهای بغستان به معنی جایگاه خدایان ، بهیستان ، بهیستون ، بهستان و بیستون یاد شده است.سنگ نگاره داریوش به طول 6 متر و به عرض 3/20 متر است.در این سنگ نگاره تصویر داریوش به ارتفاع 1/78 متر در سمت چپ صحنه حجاری شده است.

در نوشته های بعدی به شرح تصویر داریوش در سنگ نوشته ی بیستون خواهیم پرداخت

 کوروش کبیر و حکمیت تاریخ
در میان صفحه های تاریخ ، کوروش کبیر هخامنشی ، پادشاه بزرگ پارس دارای درخشانترین و خوش نامترین نامهاست.کوروش که بیشتر با فتح بزرگ بابل همراه  است را نخستین را نخستین موسس حقوق بشر می دانند.لیکن کوروش در 500 سال قبل از میلاد یعنی در زمان کشتن و غارت و آتش زدن طلیعه دار حقوق بشر بود ، در دورانی که کشتار بیشتر افراد بیگناه و نابودی خدایان دیگران باعث افتخار بیشتر حاکمان غالب بود.
این صفحات از تاریخ صفحاتیست که هر انسان آزاد اندیشی باید مطالعه کند.هر پارسی و هر آریایی باید مطالعه کند.بخواند نه تنها یک بار هزاران بار.و نقل کند.برای کودکان برای جوانانی که دیریست هویت پارس را به فراموشی برده اند.ما باید این تاریخ غرور آفرین را مطالعه کنیم و تفکر کنیم.اگر میخواهیم بار دیگر پارس....پارس بدون این تاریخ پارس نمی شود.آن جایگاهی را که لایقش است را بدست نمی آورد.

 

 چه کسی لیاقت حکومت بر مردم را دارد؟چه کسی می تواند حاکمی مناسب برای مردم باشد.گزنفون می گوید اعتقاد کوروش کبیر بر این بود که:(( هیچ کس لیاقت حکومت ندارد مگر این که از لحاظ خصال روحی و اخلاقی قادر تر از زیر دستان خود باشد.))

 کوروش کبیر ، به مادر خویش بسیار احترام می گذاشت ، می گویند وی در بسیاری از مواقع ، پایین تر از وی می نشست.